Wie wil verhalen, moet verwijlen en af en toe verdwalen. Onderzoek doen is zo’n poging tot verwijl, verdwaal en verhaal. In de afgelopen decennia deed ik allerlei soorten research, van zoekgedrag van kinderen (voor de Koninklijke Bibliotheek/SIOB) tot de impact van het nieuws op ons eigen welbevinden, en in rapporten, boeken, essays en artikelen doe ik daarvan verslag. Hieronder een greep uit de onderzoeken die ik de afgelopen jaren uitvoerde voor verschillende organisaties – en voor mijzelf.
Voor Kennisnet mocht ik, samen met Henk Boeke, eind 2021 onderzoek doen naar de stand van zaken op het gebied van Digitale Geletterdheid (DG) in het basis- en voortgezet onderwijs. We interviewden daarover schoolleiders, bestuurders, wetenschappelijke onderzoekers, docenten, onderwijsinspecteurs en curriculumspecialisten van de Stichting Leerplan Ontwikkeling. Op basis daarvan schreven we een tiental artikelen.
Voor de werkgroep VanOnderen van de Vereniging Groningen Dorpen onderzocht ik begin 2020 welke succesvolle versterkings- en verbeteringsprojecten er door Groningse dorpen en dorpelingen zijn bedacht, gepland en uitgevoerd. In 2021 maakten we daaruit de Actieve Dorpen Aanpak waarin de verschillende projecten, ideeën en handreikingen zijn samengevat in een stappenplan en projectenkaart.
Er is veel stress onder scholieren, zo blijkt uit diverse onderzoeken – en een groot deel daarvan wordt veroorzaakt door school. Wat kun je daar als schoolbestuur en als docent aan doen? Of is het iets waar kinderen maar aan moeten wennen? Voor VO-Magazine onderzocht ik in december 2018 deze kwestie.
Hoe ga je als organisatie om met de pieken en dalen die horen bij het omgaan met Wob-verzoeken? In dit ZyLab-Whitepaper ga ik in op de vraag hoe het gebruik van technologie kan leiden tot betere en efficiëntere afhandeling van Wob-verzoeken.
Voor Gronings Perspectief, het onderzoeksbureau van de Rijksuniversiteit Groningen, interviewde ik gedupeerden van de gasbevingen en schreef vier verhalen die onder de kop ‘Bewoners aan het woord’ opgenomen werden in het geruchtmakende eindrapport.
Naar verwachting krijgt Nederland in 2021 een nieuw curriculum waar digitale geletterdheid een vast onderdeel van is. Maar hoe is digitale geletterdheid in andere landen geregeld, bijvoorbeeld in Frankrijk? Wat kan Nederland hiervan leren? Voor Kennisnet onderzocht ik de Franse situatie.
Sociale media en schoolmedewerkers: omgaan met valkuilen – een zeer uitgebreide brochure, vergezeld van zeven zogenaamde discussiekaarten voor docenten, schoolbesturen en -directeuren, in opdracht van de stichting School en Veiligheid/Kennisnet (2017-2018).
Conn3ct – 2 media, 1 story: advies en teksten schrijven voor een internationale tentoonstelling over de vergelijking tussen de sociale media- & de boekdrukkunstrevolutie (Koninklijke Bibliotheek, via Bureau Jeugd & Media, Amsterdam, 2015-2017).
Computational Thinking in het Nederlandse onderwijs
: een rapport voor Kennisnet uit augustus 2016 over de vraag hoe codeer- en programmeerlessen het beste in het brede kader van Computational Thinking kunnen worden ingevoerd in het Nederlands onderwijs.
In het kader van de Kinder Media Awards 2016 die werden uitgereikt in het gebouw van Beeld en Geluid in Hilversum, onderzocht ik de mogelijkheden om kinderapps, interactieve prentenboeken en verhalengames een plek te geven in het onderwijs. Zie ook de lezing in Slideshare.
Brekend: geen nieuws vandaag. Een longread-essay over het probleem dat nieuws heet, uitgekomen bij Querido Fosfor in januari 2016.
Computingonderwijs in de praktijk: wat kunnen we leren van de Britten. Een rapport voor Kennisnet (2015) over de vraag hoe het Britse onderwijssysteem er in geslaagd is in een paar jaar het vak ‘Computing’ verplicht in te voeren en wat hiervan de gevolgen zijn.
eSchrijven: over de digitale gereedschapskist van de schrijver. Een onderzoek naar de digitale hulpmiddelen die schrijvers kunnen gebruiken – van ideeëngeneratoren tot spraaksoftware (en natuurlijk tips voor tekstverwerkers). Verschenen bij Atlas-Contact in 2014.
Dat zoeken we op! Hoe kinderen en jongeren te werk gaan bij het zoeken van informatie. Een onderzoek voor het SIOB (inmiddels onderdeel van de Koninklijke Bibliotheek) naar het zoekgedrag van kinderen en jongeren, samen met Henk Boeke van Ouders Online. Werd in het voorjaar van 2014 gepresenteerd en gebruikt om de interface van de nieuwe elektronische bibliotheek van de KB te verfijnen.
Sporen door het Hogeland. Vanaf 2013 doe ik research naar de geschiedenis van de spoorlijn van Sauwerd naar Roodeschool die in 2018 zijn 125-jarig jublieum viert; dit doe ik samen met Jan de Boer, Henk van Welzen, Gerard Oostra en Wim Witteveen en het boek verschijnt bij uitgeverij Welzo Media Productions. Eerder schreven we als team al het boek Dijkrijk.
Voor de Stichting Vluchtelingenwerk en Internationale Samenwerking deed ik de afgelopen decennia veel onderzoekswerk, onder andere naar de
ontwikkelingsrelatie met Suriname, naar wereldwijde vluchtelingenstromen en naar het lot van terugkeerders (repatrianten), wat onder andere resulteerde in het boek Terug over de Mekong (samen met Marijke Vromans) uit 1993.
Machine die het lied bevat. Een onderzoek naar de vraag hoe verhalen zich gedragen als ze niet langer op papier staan, maar op scherm – geschreven in 1990, door de ECI als essaywinnaar uitgeroepen in 1991.